Nerwica jest niepsychotycznym zaburzeniem psychicznym związanym z doświadczaniem lęku i wywołanego nim cierpienia. Stanowi zbiór symptomów lękowych i towarzyszących im zachowań, spowodowanych zazwyczaj nierozwiązanymi konfliktami wewnętrznymi.
Zaburzenie to upośledza codzienne funkcjonowanie dotkniętej nim osoby, w znacznym stopniu wpływając na jakość jej życia. Nerwicą określany bywa również wewnętrzny proces psychiczny zwany nieświadomym konfliktem, który wyzwala duże pokłady lęku. Czasami termin ten stosowany jest także do opisu zbioru różnorodnych zaburzeń psychicznych, ze schizofrenią i zaburzeniami urojeniowymi na czele.
Rodzaje nerwicy
Wyróżnić można wiele rodzajów nerwicy. Są to między innymi:
- nerwica lękowa,
- nerwica natręctw,
- nerwica wegetatywna,
- nerwica żołądka,
- nerwica serca,
a także różnorodne fobie oraz uogólnione zaburzenia lękowe, znane pod skrótem GAD, pochodzącym od angielskiej nazwy generalized anxiety disorder.
Przyczyny nerwicy
Głównymi przyczynami nerwicy, odpowiadającymi za około 70% wszystkich zdiagnozowanych przypadków, są czynniki psychologiczno-społeczne, a więc wczesne doświadczenia z okresu dzieciństwa lub dojrzewania, tłumione emocje, trudna lub niestabilna sytuacja prywatna bądź zawodowa, a także inne uwarunkowania środowiskowe. Zgodnie z szacunkami specjalistów pozostałe 30% zachorowań na nerwicę ma podłoże genetyczne. Warto jednak zauważyć, że na rozwój tego zaburzenia wpływ ma również uzależnienie od środków psychoaktywnych, przede wszystkim takich substancji, jak alkohol oraz narkotyki.
Objawy nerwicy
Nerwica daje zarówno objawy fizyczne, jak i psychiczne. Objawami fizycznymi tego schorzenia są przede wszystkim:
- bóle głowy,
- nudności,
- przyspieszone tętno,
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- zaburzenia wzroku,
- zaburzenia słuchu,
- przewlekły kaszel,
- świąd skóry,
- suchość jamy ustnej,
- bóle różnych części ciała,
- objawy zbliżone do udaru mózgu, zawału serca oraz nowotworów złośliwych.
Wśród objawów psychicznych nerwicy wymienić należy z kolei:
- niepokój,
- rozchwianie emocjonalne,
- ogólne zniechęcenie,
- niezrozumiały lęk,
- wrażenie umierania.
Jak wygląda atak nerwicy?
W trakcie ataku nerwicy człowiek doświadcza uczucia silnego lęku, który powoduje trudności z oddychaniem, przyspieszone bicie serca, suchość w ustach oraz drżenie rąk. W związku z ogarniającą chorą osobę paniką zwiększa się jej wrażliwość na bodźce dotykowe. W wyniku ograniczonego dopływu krwi do mózgu może również pojawić się dezorientacja. Atakowi nerwicy często towarzyszą pocenie rąk, dzwonienie w uszach oraz niesprecyzowane obejmujące całe ciało dziwne uczucie. Stan ten może utrzymywać się tylko przez kilka minut lub trwać znacznie dłużej, powodując silne obciążenie dla organizmu chorej osoby.
Jak pomóc osobie z nerwicą?
Bliscy osoby zmagającej z nerwicą powinni przede wszystkim wykazać się empatią i wspierać chorego w zaakceptowaniu chwilowej słabości. Ważne jest, by nie ponaglać i nie wywierać nacisku na dotkniętego tym zaburzeniem człowieka. Należy powstrzymać się od czynienia wyrzutów i wytykania irracjonalności zachowania chorej osoby. Bliscy powinni być elastyczni w dostosowywaniu swoich planów do możliwości zmagającego się z zaburzeniem człowieka oraz zaakceptować powolny przebieg procesów leczenia i ewentualne kroki wstecz. We wspieraniu osoby zmagającej się z nerwicą nie chodzi o dawanie rad i wymyślanie rozwiązań, lecz o dodawanie choremu wiary w siebie i towarzyszenie mu w trudnych chwilach. Okazanie zrozumienia i akceptacji może pomóc osobie z nerwicą w znalezieniu sił niezbędnych do poradzenia sobie z chorobą.
Czy nerwicę można wyleczyć?
W leczeniu nerwicy stosowana jest przede wszystkim psychoterapia, której rodzaj dostosowany jest do charakteru, rozległości oraz nasilenia występujących objawów. Do najczęściej wykorzystywanych należą psychoterapia psychodynamiczna, psychoterapia poznawczo-behawioralna oraz techniki relaksacyjne. W niektórych przypadkach stosowana jest również farmakoterapia, której celem jest zmniejszenie odczuwanych przy zaburzeniu dolegliwości bólowych. Wczesne zdiagnozowanie i wdrożenie odpowiedniej terapii pozwala chorej osobie powrócić do normalnego funkcjonowania w stosunkowo niedługim czasie. Należy przy tym pamiętać, że nerwica ma tendencję do pogłębiania się i może w efekcie stanowić poważne zagrożenie nie tylko dla zdrowia, lecz również dla życia.
Leczeniem nerwicy w Opolu zajmuje się Ośrodek Terapii i Leczenia Uzależnień FreeDom, oferujący indywidualne podejście do pacjenta i służący pomocą na każdym etapie leczenia.